اگر عمری را برای خواندن و فهمیدن و نشر آن سپری کند هرگز چشمداشتی دیگر ندارد، چرا که بودن در محضر قرآن را بزرگ‌ترین پاداش می‌شمارد. گرچه تقدیر و تکریم بزرگان و پیشکسوتان هر عرصه‌ای از سنت‌های نیکویی است که در انتقال تجربیات آنها به نسل جوان بسیار مؤثر است.
به همین دلیل فرهنگسرای قرآن همایش تجلیل از پیشکسوتان قرآن را از سال 1381 آغاز کرده و هشتمین دوره آن را چهارده شهریور امسال مصادف با نیمه رمضان و روز میلاد امام حسن مجتبی (ع) برگزار کرد.
این بار نیز به سنت سال‌های قبل از 6 برگزیده عرصه‌های قرآنی در حضور مسئولان شهری و فرهنگی و جمع فعالان قرآنی تقدیر شد.
«دکتر گیتی شرکا»، «دکتر علی موسوی گرمارودی»، «هادی آزرم»، «هادی فروزان»، «نصرالله فولادیان‌پور» و «احمد حاجی شریف» جمع برگزیدگان امسال بودند. اگرچه انعکاس فضای نورانی این همایش قرآنی به دشواری در واژه‌ها و کلمه‌های ما می‌گنجد اما سعی کردیم تا حد توان قطره‌ای از آن دریا را منعکس کنیم.
ویژگی‌های همایش در گفت‌وگو با دبیر
در آغاز برنامه به سراغ «قاسم میرخانی» دبیر همایش تجلیل از پیشکسوتان قرآنی رفتیم تا اطلاعات بیشتری درباره همایش بگیریم. همایش تکریم فعالان پیشکسوت قرآنی از سال 1381، با هدف تقدیر از زحمات این افراد و الگوسازی برای نسل جوان آغاز شده است.
میرخانی به انتخاب 5 فعال مرد و یک فعال زن در هر سال اشاره کرده و می‌گوید: «برای هر همایش 6 نفر از میان رشته‌های قرائت، حفظ، داوری، ترجمه و تفسیر، مدیریت امور قرآنی، آموزش، هنر قرآنی و امور قرآنی بانوان برگزیده می‌شوند. هیئت داوران از کارشناسان فرهنگسرای قرآن تشکیل شده که از مشورت نهادهای قرآنی دیگر نیز برای انتخاب بهره می‌گیرند.»
در هر همایش کلیپ مستندی با مدت زمان 5دقیقه از زندگی، تحصیلات، آثار، تجربه‌ها و رتبه‌های پیشکسوتان مورد تقدیر تهیه شده و در روز همایش برای حاضران پخش می‌شود. دبیر همایش مهمانان مراسم را جمع قرآنی تهران، مسئولان شهرداری، سازمان فرهنگی هنری، کانون‌های قرآنی و مدرسان خود فرهنگسرا و دیگر مراکز معرفی می‌کند.
در مراسم علاوه بر تقدیر، هدایایی به پیشکسوتان برگزیده داده می‌شود. میرخانی درباره هدیه‌ها می‌گوید: «هر سال یک تندیس، لوح تقدیر، یک جلد قرآن نفیس و 2 کمک هزینه سفر حج به برگزیده‌ها تقدیم می‌شود. علاوه بر این برای تعدادی از فعالان قرآنی حاضر در جمع نیز سفری 3 روزه به مشهد در نظر گرفته شده است.»
در همایش امسال چه گذشت
ساعت 30: 17 روز چهاردهم شهریور، مقارن با میلاد امام حسن مجتبی ¨ع©، هشتمین همایش تجلیل از پیشکسوتان قرآنی در سالن هدی فرهنگسرای قرآن آغاز شد. برنامه با تلاوت قرآن توسط «نوران» در ابتدا متبرک شد و در ادامه مجری با یاد کردن از مرحوم «علی اربابی» از مدرسان قرآنی تجلیل شده در دومین دوره همایش، از «علی‌اکبر توپچی» رئیس فرهنگسرای قرآن برای سخنرانی دعوت کرد.
توپچی به برپایی همایش توسط «مصطفی پورمعین» مدیر پیشین فرهنگسرای قرآن، در سال‌های قبل اشاره و از زحمات وی تشکر کرد و سپس گفت: «کسانی که در راه ترویج قرآن کریم گام برمی‌دارند، با این کار بر پیوند خود با حضرت حق تأکید دارند و کسی که به قرآن خدمت می‌کند، در واقع برای افضل‌الامور خدمت کرده است.»
رئیس فرهنگسرا همچنین از تأثیر «حاج‌آقا لهراسبی» در گرایشش به قرآن گفت، که بعد از 25 سال او را در جمع قرآنی امشب دیده است. در ادامه همایش گروه «همخوانی هدی» به سرپرستی «حسین پورمعین» تواشیح و نغمه‌های قرآنی را اجرا کردند. یکی از اجراها از ساخته‌های «هادی آزرم» پیشکسوت منتخب بخش هنر قرآنی امسال و اجرایی دیگر از اشعار استاد حسان بود.
تلاوت آیاتی از قرآن کریم با صوت دلنشین «حامد شاکرزاده» قاری بین‌المللی یکی دیگر از بخش‌های برنامه بود. هنگام مراسم تقدیر از برگزیدگان، کلیپ مربوط به هر فعال قرآنی پخش شده و سپس توسط مسئولان حاضر در جمع هدایا تقدیم آنها می‌شد.
در اواسط همایش «دکتر گیتی شرکا »، «هادی آرزم»، «دکتر سیدعلی موسوی گرمارودی»، «هادی فروزان»، «احمد حاجی شریف» و «نصرالله فولادیان‌پور» به روی سن آمده و هدایای خود را شامل لوح تقدیر، تندیس، دو کمک هزینه سفر حج و قرآنی نفیس با ترجمه دکتر موسوی گرمارودی، دریافت کردند. گرمارودی پس از تقدیر بخشی از قصیده بلندش با عنوان «گوشواره عرش» در مدح امام حسن مجتبی¨ع© و قطعه‌ای از مثنوی درباره حضرت زینب¨س© را برای حاضران خواند. در خلال برنامه‌ها، «محمدجواد شوشتری» رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به روی سن آمده و اظهار کرد: «تمام تلاش سازمان برای معنوی ساختن فضای شهر تهران است و پیشکسوتان قرآنی با همکاری شهرداری تهران باید از جذابیت و توان مفاهیم قرآن استفاده کرده و فرهنگ اصیل قرآنی را در جامعه پیاده کنند.» «محمدهادی ایازی» معاون اجتماعی شهرداری تهران، «محمدعلی رجبی معمار» مدیر شبکه پنج سیما و «حبیب‌الله چایچیان» شاعر اهل بیت، معروف به «حسان» از دیگر مهمانان حاضر در برنامه بودند که به همراه علی اکبر توپچی، رئیس فرهنگسرا از پیشکسوتان قرآنی تقدیر و هدایای آنها را تقدیم کردند. همچنین استاد «حسان» در پایان مراسم، اشعاری را در مدح امام حسن مجتبی¨ع© قرائت کرد.
مژده شهرداری برای جامعه قرآنی
«محمدهادی ایازی» معاون اجتماعی شهرداری تهران، در همایش تجلیل از فعالان قرآنی از تأسیس بزرگ‌ترین مجموعه قرآنی جهان اسلام در تهران خبر داد. این مجموعه با زیربنای 60 هزار مترمربع و 7 تالار با پرداختن به تمام موضوعات قرآنی امسال در شهر تهران راه‌اندازی می‌شود. ایازی در حضور جمع قرآنی این همایش عنوان کرد:
«در آخرین جلسه شورای عالی قرآنی شهر تهران به ریاست دکتر قالیباف، راه‌اندازی بزرگ‌ترین مجموعه قرآنی جهان اسلام در مجموعه عباس‌آباد مصوب شد. نمونه این مجموعه در هیچ کشوری حتی عربستان و مصر نیز وجود ندارد.» بزودی مسابقه بین‌المللی معماری برای طرح این مجموعه نیز برگزار می‌شود.
ایازی نقش‌آفرینی در حوزه‌های مؤثر فرهنگی شهر و پرورش اعتقادات دینی جوانان را از افتخارات شهرداری دانست. به گفته او محافل انس با قرآن نیز در راستای همین هدف شهرداری در مناطق تهران برگزار می‌شود.
انتخابی تخصصی از جامعه قرآن
پس از 7 سال اجرای همایش تجلیل از پیشکسوتان توسط «مصطفی پورمعین» رئیس پیشین فرهنگسرای قرآن، مراسم امسال توسط «علی‌اکبر توپچی» رئیس فعلی برگزار شد. برای جویا شدن ابعاد بیشتری از همایش به سراغ توپچی رفتیم. توپچی اهداف این همایش را به 3 دسته تقسیم کرد.
اول: هدف اصلی که تقدیر و تشکر از تلاش کسانی است که عمری را در این عرصه سپری کرده و از سال‌ها پیش از انقلاب تا حالا بدون چشمداشت به ترویج قرآن همت کرده‌اند. دوم: با این کار بحث تجلیل و تشکر در جامعه نهادینه می‌شود. با جریان‌سازی این بحث توجه به پیشکسوتان و فعالان جلوه خواهد کرد.
سوم: با این کار می‌توان از تجربه‌ها، دانش، مهارت‌ها و نکته‌های با اهمیت در هر رشته با حضور این پیشکسوتان بهره گرفت. رئیس فرهنگسرا در پاسخ به بودن همایش‌هایی مشابه با این طرح گفت: «در بخش‌های مختلف قرآنی از کار معلم‌های قرآن تجلیل می‌شود. اما همایش به این شکل، با برگزیدن پیشکسوتان رشته‌های مختلف قرانی ابتکار فرهنگسرای قرآن است.»
توپچی با بیان حدیث «القرآن افضل الاشیا دون‌الله» به افزایش احترام خدمتگزاران قرآنی اشاره کرد و گفت: «این افراد بجای پرداختن به هر حرفه یا فعالیت دیگری، عمر خود را در راه ترویج قرآن صرف کرده‌اند. با این تقدیرها، جامعه قرآنی تشویق شده و می‌فهمند که تلاش و کار آنها مورد توجه است.»
مخاطبان این برنامه بطور خاص جامعه قرآنی هستند. به این علت که همایش کار تخصصی انجام می‌دهد. رئیس فرهنگسرا می‌گوید برای همایش از اعضا و فعالان قرآنی دعوت می‌کنیم، اما مردم عادی نتایج همایش را از طریق رسانه‌های جمعی و خبری و اطلاع‌رسانی آنها دریافت می‌کنند.
مباد که قرآن مهجور بماند
دکتر گرمارودی در گفت‌وگو با همشهری‌محله می‌گوید فعالیت و ارائه آثارش در زمینه قرآنی ماجرایی دارد که آن را اینچنین بیان می‌کند: «در دوران دانشجویی همکلاسی به نام غفوری داشتیم که تابستان یک‌سال هنگام رفتن به سفر حج از من خواست حرفم را برای پیامبر در مدینه بازگو کند. گفتم باید دید پیامبر از من چه می‌خواهد. قرار شد در مسجدالنبی مقابل مرقد پیامبر تفألی به قرآن بزند.
آیه‌ای از قول نبی آمد که: «ای پروردگار، امت من این قرآن را وانهاده‌اند» فهمیدم که قرآن از نظر پیامبر مهجور مانده، بنابراین انگیزه ترجمه قرآن در من ایجاد شد. زمانی که به عنوان رایزن فرهنگی در تاجیکستان بودم، در فراغت، شب‌ها کار ترجمه را انجام دادم و پس از بازگشت به ایران در سال 1383 به چاپ رساندم.
همان زمان در گنجینه کتب خطی تاجیکستان قرآن خاص بسیار قدیمی مربوط به قرن پنجم را یافتم که به لحاظ نگارش، آرایه‌ها، خط و کاغذ بسیار متفاوت بود. اما اهمیت آن در داشتن ترجمه‌ای شیوا زیر هر آیه است. یک کپی از قرآن را تهیه کردم و چند سالی است مشغول تصحیح آن هستم تا این نسخه قدیمی ارزشمند از لحاظ زبانی و ترکیبات در ترجمه را برای استفاده علاقه‌مندان آماده سازم.»
حمایت شهرداری از مراکز قرآنی
سال‌ها تدریس و پرداختن به علوم قرآنی، معارف قرآن راد ر زندگی «دکتر گیتی شرکا» جاری ساخته. در گفت‌وگو با او در می‌یابیم که میان مفاهیم قرآن و دین، بیشترین اهمیت را برای نماز قائل است. می‌گوید: «نماز باید همه جا حرف اول را بزند. در خانه من فرزندانم می‌دانند که هنگام اذان هر کاری باید برای خواندن نماز تعطیل شود.
نماز برای دوری از فحشا و منکر آمده و گرفتاری بسیاری از مردم ما در دست برداشتن از نماز است. متأسفانه حتی در بیشتر همایش‌هایی هم که برای قرآن و مسائل دینی برگزار می‌شود، به خواندن نماز جماعت در اول وقت اهمیت داده نمی‌شود.» عمل کردن فردی به معارف و اخلاق قرآنی، روح قرآن را در زندگی و شهر جاری می‌سازد، اما شرکا آن را کافی ندانسته، به گفته شهردار قالیباف اشاره کرده و می‌گوید:
«شهرداری که فقط برای آسفالت کردن شهر نیست. باید خلل‌های فرهنگی محله نیز پر شود. از مراکز علمی و فرهنگی قرآن حمایت بیشتری صورت بگیرد تا تحقیقات و پژوهش‌های آنها رونق بیشتری پیدا کند.» گیتی شرکا که مدیریت حوزه علمیه حضرت خدیجه¨س را برعهده دارد، با همکاری پژوهشگران این حوزه تحقیق مفصل و جامعی را برای اولین‌بار درباره زندگی حضرت خدیجه¨س و اشعار او انجام داده و نتایج را به چاپ رسانده‌اند
همشهری محله - 10
